ΛΑΤΕΡΝΑ , ΦΤΩΧΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΤΙΜΟ

Λατέρνα
Μια μελωδική αγάπη
Μιά ιστορία που χάνεται στον χρόνο.

La torno = αυτό που γυρίζει
Λέγεται ότι ένας κατασκευαστής πιάνων από την Αγγλία το 1808,έβγαλε τα πλήκτρα και τα αντικατέστησε με ένα κύλινδρο με καρφιά.
Το όργανο αυτό είχε μιά εκρηκτική εξάπλωση, ειδικά στις Ελληνικές παροικίες της Ευρώπης και της Ανατολής.
Κυρίως εμφανίζεται στην Κωνσταντινούπολη, Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Κάϊρο, Αλεξανδρούπολη, Σμύρνη, Βουκουρέστι κλπ. με τεχνίτες Έλληνες και Αρμένιους.
Υπήρχαν δύο ειδικότητες τεχνιτών, οι όργανοποιοί και οι σταμπαδόροι ή καρφωτές.
Κάθε λατέρνα είχε ένα σχεδόν μεγάλο κιβώτιο, όπου μπορούσε να κουβαληθεί και στην πλάτη και χωρούσε εννέα τραγούδια..
Ολα τα κέντρα και τα πλουσιόσπιτα της Πόλης και της Σμύρνης διέθεταν δική τους λατέρνα.
Κάθε λατέρνα είχε την δική της χάρη με το στόλισμα της .. σκεπασμένη με δερμάτινο κάλυμμα, με κεντίδια, με βελούδινα υφάσματα, με δαντέλλες και κρόσσια.
Είναι Χαρακτηριστική η φράση :
“ΝΤΥΘΗΚΕ ΣΑΝ ΛΑΤΕΡΝΑ”
Στις αρχές του 20ου
αιώνα, υπήρχαν
5.000 λατέρνες στην Αθήνα, Πειραιά και Κωνσταντινούπολη.

Το τέλος ήρθε με την εμφάνιση του γραμμοφώνου και ραδιοφώνου.
Η λατέρνα είχε στενή επαφή με το ρεμπέτικο και η είσοδός
της, την φέρνουν σε σύγκρουση με το κατεστημένο και την περιθώριοποιούν.
Επί εποχής Πάγκαλου, τα όργανα μαζεύονται και αποσύρονται σε αποθήκες.
Το φιλί της ζωής το έδωσε ο Ελληνικός κινηματογράφος με ταινίες του Φίνου.
Σήμερα αποτελούν συλλεκτικά κομμάτια..