Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ 1900 – 1910

Η ιστορία της μόδας
Στην Αθήνα
Ενθύμιον 1900-1910

Τσαντάκη Σ., «Ενθύμιον 1900-1910», Η Ελλάδα τον 20ό αιώνα: 1900-1910, Επτά Ημέρες-Η Καθημερινή 17.10.1999, σ.7.

Η ελληνική κοινωνία στις αρχές του 20ού αιώνα → Η ζωή στην πόλη → Ιστορία

«Στα πρώτα χρόνια του αιώνα, η μικρή Αθήνα ονειρευόταν το μέλλον της. Στις μέρες του Γεωργίου του Α΄, η Αθήνα, δίχως να το ξέρει, ζει το τελευταίο γαλήνιο κεφάλαιο της ιστορίας της πριν από τους πολέμους. Για τα ευρωπαϊκά δεδομένα είναι πόλη “επαρχιακή”, οι πάντες γνωρίζουν τους πάντες, καπέλα ανασηκώνονται σε αλλεπάλληλες χαιρετούρες, οι πλανόδιοι διαλαλούν την πραμάτεια τους. Είναι μια χαριτωμένη πολιτεία, με λίγες υποδομές, μεγάλες φιλοδοξίες, μια φραγκολεβαντίνα αστή και μια ανατολίτισσα ευρωπαία. Ήδη από το 1900, οι πιο εύποροι Αθηναίοι κυκλοφορούσαν με τα πρώτα αυτοκίνητα που φόβιζαν τα άλογα και τους διαβάτες, αλλά προξενούσαν βλέμματα ζήλιας και θαυμασμού.

Το 1902 ο ατμοκίνητος σιδηρόδρομος γίνεται ηλεκτροκίνητος. Το 1907 ηλεκτροφωτίζονται οι πλατείες Ομόνοιας και Συντάγματος και κεντρικοί δρόμοι της Αθήνας. Ένα χρόνο αργότερα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ. Τότε λειτουργεί και το πρώτο τηλεφωνικό κέντρο της Αθήνας με 200 όλους κι όλους συνδρομητές.

Οι… νεωτερισμοί που εισβάλλουν από την Ευρώπη, σκανδαλίζουν. Παρ’ όλα αυτά οι κομψευόμενες Αθηναίες επιδεικνύουν τις καπελίνες και τα παρασόλια τους, τα μακριά φορέματα και τη σφιχτή μέση-δαχτυλίδι, στου “Γιαννάκη” και στο “Ντορέ”. Οι συνοδοί τους, οι Αθηναίοι δανδήδες, όταν δεν ήταν ένστολοι, φορούσαν εξίσου… άβολα ρούχα: ριγωτό παντελόνι, καλτσοδέτες, ψηλό κολλάρο, γιλέκο με χρυσή αλυσίδα, μπρελόκ με φωτογραφία, γκέτες, ημίψηλο καπέλο, μπαστούνι. Και οβάλ γυαλιά “pince-nez”.

Η μόδα ήταν προνόμιο των λίγων ευκατάστατων αστών. Οι περισσότεροι βολεύονταν όπως-όπως. Μεταποιήσεις, αποφόρια, δανεικά, ενοικιαζόμενα κοστούμια. Τα φιγουρίνια από το Παρίσι τα κορνίζωναν στα ραφεία, αλλά ποιος είχε μυαλό και χρήματα για τέτοια; Η Ελλάδα, απομονωμένη από την Ευρώπη, ζούσε περισσότερο με το όνειρο της Δύσης παρά με τα αξεσουάρ της.»