Στις 16 Οκτωβρίου το 1793, η Μαρία Αντουανέτα, η περιβόητη βασίλισσα της Γαλλίας, ανεβαίνει στη λαιμητόμο στην Πλατεία της Επανάστασης στο Παρίσι, μπροστά στα μάτια ενός εξαγριωμένου πλήθους. Η εκτέλεσή της σηματοδοτεί το οριστικό τέλος της μοναρχίας των Βουρβόνων και την κορύφωση της πιο σκοτεινής περιόδου της Γαλλικής Επανάστασης, γνωστής ως «Βασιλεία του Τρόμου».
Από πριγκίπισσα της Αυστρίας σε μισητή βασίλισσα της Γαλλίας
Γεννημένη το 1755 στη Βιέννη ως αρχιδούκισσα της Αυστρίας, η Μαρία Αντουανέτα ήταν κόρη της Μαρίας Θηρεσίας, μιας από τις πιο ισχυρές μονάρχισσες της Ευρώπης. Σε ηλικία μόλις 14 ετών παντρεύτηκε τον δελφίνο της Γαλλίας, Λουδοβίκο ΙΣΤ΄, σε μια πολιτική ένωση που στόχευε να ενώσει δύο ιστορικά αντίπαλα βασίλεια. Όμως το παραμύθι της βασίλισσας σύντομα μετατράπηκε σε εφιάλτη.
Η ίδια έγινε στόχος της λαϊκής οργής, κατηγορούμενη για σπατάλη, αδιαφορία και προδοσία. Οι πολίτες τη θεωρούσαν υπεύθυνη για τη φτώχεια και την εξαθλίωση του λαού, ενώ ο Τύπος της εποχής την παρουσίαζε ως αδίστακτη και έκφυλη. Η φράση που της αποδόθηκε –«Ας φάνε παντεσπάνι» («Qu’ils mangent de la brioche»)– αν και δεν ειπώθηκε ποτέ από την ίδια, έγινε σύμβολο της απόλυτης απόστασης ανάμεσα στο παλάτι και τον λαό.
Η πτώση και η δίκη
Μετά την έκρηξη της Γαλλικής Επανάστασης το 1789, η Μαρία Αντουανέτα και ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ τέθηκαν υπό περιορισμό. Το 1791 προσπάθησαν να διαφύγουν, αλλά συνελήφθησαν στη Βαρέν, γεγονός που σφράγισε τη μοίρα τους. Το 1793 ο βασιλιάς εκτελέστηκε και λίγους μήνες αργότερα ήρθε η σειρά της πρώην βασίλισσας.
Η δίκη της υπήρξε μια παρωδία δικαιοσύνης, διάρκειας μόλις δύο ημερών. Κατηγορήθηκε για συνωμοσία κατά της Γαλλικής Δημοκρατίας και για επαφή με εχθρικές δυνάμεις, αλλά και για ανήθικες πράξεις, κατηγορίες που αρνήθηκε μέχρι τέλους. Η στάση της στην αίθουσα ήταν ψύχραιμη, σχεδόν υπερήφανη – μια αξιοπρέπεια που έκανε ακόμα και τους πιο σκληρούς αντιπάλους της να συγκινηθούν.
Το τελευταίο πρωινό
Στις 16 Οκτωβρίου 1793, η Μαρία Αντουανέτα, ντυμένη με ένα απλό λευκό φόρεμα, οδηγήθηκε στην πλατεία της Επανάστασης. Καθώς ανέβαινε τα σκαλιά της λαιμητόμου, πάτησε κατά λάθος το πόδι του δημίου και του είπε τη φράση που έμεινε στην Ιστορία: «Pardonnez-moi, monsieur, je ne l’ai pas fait exprès» («Συγχωρέστε με, κύριε, δεν το έκανα επίτηδες»).
Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, η λεπίδα έπεσε. Το πλήθος ξέσπασε σε κραυγές θριάμβου. Η κεφαλή της παρουσιάστηκε στους πολίτες, σε μια τελετουργία εκδίκησης που συμπύκνωνε τη μανία και την απελπισία της εποχής.
Με τον θάνατό της, η Μαρία Αντουανέτα έγινε σύμβολο της παρακμής της απολυταρχίας και της τραγωδίας των επαναστάσεων. Για άλλους υπήρξε αλαζονική βασίλισσα, για άλλους γυναίκα που πλήρωσε τα λάθη ενός ολόκληρου συστήματος. Αιώνες μετά, εξακολουθεί να γοητεύει και να διχάζει, ως μια τραγική μορφή ανάμεσα στον μύθο και την Ιστορία.
Πηγή Newsbeast
Επιμέλεια επεξεργασία Κατερίνα Σταμου Π.
Add Comment